Trong thời kỳ hoàng kim của thương cảng Hội An tại thế kỷ 16-17, Hội An từng là một trong những thương cảng lớn và sầm uất nhất khu vực Đông Nam Á, là nơi giao thương của các thương nhân từ Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ, Hà Lan, Bồ Đào Nha, và nhiều quốc gia khác. Sông Hoài đóng vai trò là tuyến đường chính đưa tàu thuyền vào cảng, nơi các thương nhân dừng chân để trao đổi hàng hóa, văn hóa và kiến thức. Các thuyền buôn từ khắp nơi đã cập bến, đưa theo những sản phẩm quý giá như gốm sứ, tơ lụa, gia vị, và cùng với đó là những ảnh hưởng văn hóa đa dạng. Sông Hoài lặng lẽ chứng kiến sự phát triển của một trong những thương cảng cổ nổi tiếng, nơi đã tạo ra một Hội An phồn hoa, trù phú với sự giao lưu văn hóa đặc sắc.

Sông Hoài Hội An có gì đặc biệt để mang lại sự thịnh vượng mà đồng thời còn vun đắp đời sống tinh thần cho người dân. Dòng sông hiền hòa này đã trở thành một phần trong tâm hồn của người dân địa phương, xuất hiện trong những câu chuyện dân gian, thơ ca và cả các hoạt động tín ngưỡng. Các lễ hội như thả đèn hoa đăng, lễ hội mùa thu thường được tổ chức ven sông, gắn liền với các nghi thức tâm linh, cầu mong may mắn và bình an.

Sông Hoài còn đóng vai trò là một nhân tố không thể thiếu trong đời sống sinh hoạt hàng ngày. Người dân xưa sử dụng dòng nước để tưới tiêu cho nông nghiệp, vận chuyển hàng hóa bằng đường thủy và thậm chí là nơi tụ tập, sinh hoạt cộng đồng. Từ những ngày xa xưa, sông Hoài đã và đang trở thành biểu tượng gắn liền với văn hóa và lịch sử, tạo nên bản sắc độc đáo cho vùng đất Hội An.